Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Powiat sztumski. Lata 40. na afiszach: "w dni wypłat alkoholu nie sprzedawać po godz. 14"

Witold Chrzanowski
Witold Chrzanowski
polona/domena publiczna
Czy ktoś ze sztumian, poza pasjonatami historii regionalnej, pamięta jeszcze nazwisko pierwszego powojennego starosty tej ziemi? Nazywał się Józef Grodnicki i był jedną z najbardziej znanych osób w powiecie. Nie ma się czemu dziwić, w czasach, gdy o Sztumie z rzadka tylko pisała prasa, a odbiornik radiowy był szczytem luksusu, o bieżącym życiu miasta i powiatu informowały afisze sygnowane właśnie przez starostę Józefa Grodnickiego.

Przyjrzyjmy się niektórym z nich. W pierwszym pochodzącym z grudnia 1947 roku, starosta informuje, że 14 tegoż miesiąca odbędzie się w Sztumie uroczyste wręczenie aktów sądowych osadnikom powiatu sztumskiego na przydzielane im gospodarstwa rolne.

"Dzień ten będzie symbolicznym podkreśleniem objęcia Ziem Odzyskanych w wieczyste posiadanie przez chłopa polskiego jego warsztatu pracy, jak tego dokonał już robotnik i technik polski, uruchamiając odzyskane porty, fabryki, kopalnie" - czytamy w pisanym w nader podniosłym tonie obwieszczeniu.

Jak informuje dalsza część dokumentu, uroczystość, w sali starostwa, "rozpocznie się o godz. 11.30, a zakończy o godz. 14, gdy po wręczeniu aktów sądowych, zgromadzeni odśpiewają "Rotę"".

Z roku 1947 pochodzi także drugi dokument - apel do mieszkańców ziemi sztumskiej, do których starosta zwrócił się z prośbą o udzielenie pomocy powodzianom - mieszkańcom pobrzeża Wisły. "Rodacy, cały kraj spieszy im z pomocą. Wyzwolona ziemia sztumska niechaj po raz pierwszy zademonstruje, że potrafi nie tylko brać - ale i daje" - napisał, chyba niezbyt parlamentarnie, Józef Grodnicki.

Starosta zwrócił się z apelem o pomoc do sztumian jeszcze raz w roku następnym. Jak informował rozlepiony na ulicach miasta afisz: "Koło amatorsko-artystyczne pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, pragnąc przyczynić się do odbudowy stolicy, urządza w dniu 25 września 1948 roku w Sztumie, w sali Domu Kultury, wieczór humoru, muzyki, śpiewu i tańca pt. "Cegiełka dla Warszawy"". Biletowana impreza zaczęła się o godz. 19 i trwała do ranka dla następnego.

Wcześniej, bo 11 kwietnia 1948 roku, sztumianie byli zapraszani na komedię w trzech aktach pt. "Koniec Świata", autorstwa Bronisława Bakala. Sztuka, jak zaznaczono na plakacie, była "zatwierdzona przez komisję repertuarową Ministerstwa Kultury i Sztuki".

Sztuka sztuką, a rzeczywistość skrzeczała prozą dnia codziennego. 8 listopada 1948 roku starosta podpisał obwieszczenie o obowiązkowym, masowym szczepieniu psów przeciwko wściekliźnie. Właściciele czworonogów, którzy nie zgłosiliby się z psami do weterynarza musieli liczyć ię karą aresztu do "jednego miesiąca" lub grzywną w wysokości 10 tys. zł, albo też oboma tymi karami łącznie.

Na dwa dni przed Wigilią roku 1948 starosta wydał rozporządzenie "w sprawie ograniczeń w sprzedaży i wyszynku napojów alkoholowych". Na mocy tego prawa zakazano "sprzedaży i podawania w lokalach i miejscach publicznych (sklepy, kioski itp.) napojów zawierających więcej niż 4,5 proc. alkoholu na terenie powiatu sztumskiego w soboty i w dni wypłat 1 i 15 każdego miesiąca od godz. 14. Zakaz niniejszy nie dotyczy sprzedaży i wyszynku piwa."

Mocniejsze alkohole można było w tym czasie serwować także na imprezach, których dochód "przeznaczony jest na cele społeczne (...) sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w czasie tych imprez nie może jednak rozpocząć się wcześniej niż o godz. 21-ej".

Osobom naruszającym rozporządzenie groziła 15-tysięczna grzywna lub 2-tygodniowy areszt. W przypadku recydywy, grzywna wzrastała do 25 tys. zł, a pobyt za kratkami przedłużał się do miesiąca.

Nasz krótki przegląd afiszowy zakończmy plakatem z 3 listopada 1946 roku, reklamującym rozgrywany tego dnia mecz piłkarski KS "Gryf" Sztum z MKS "Olympia" Elbląg.

Czy ktoś pamięta wynik tego spotkania? A może ktoś wie (to jeszcze trudniejsze pytanie), jakie drużyny piłkarskie zagrały w przedmeczu?

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dzierzgon.naszemiasto.pl Nasze Miasto