W grudniu ubiegłego roku upłynęły cztery lata od czasu, gdy zamek w Sztumie stał się oddziałem Muzeum Zamkowego w Malborku. Dzięki decyzji rządu, za którą stał wiceminister Jarosław Sellin, zagrożony zniszczeniem obiekt jest systematycznie rekonstruowany. Pojawiły się też plany jego całkowitej odbudowy.
Czy dawna letnia rezydencja wielkich mistrzów Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie powróci do dawnej świetności? Chciałby tego między innymi Tomasz Bogdanowicz, kierownik działu edukacji malborskiego muzeum.
- Od czasu przejęcia zamku nie zasypywaliśmy gruszek w popiele. Zaczęliśmy od naprawy dachu na całym skrzydle wschodnim i częściowo północnym. Zrobiliśmy zupełnie nową więźbę dachową i położyliśmy dachówkę - mówi Tomasz Bogdanowicz.
W tym roku roku nastąpi oczekiwany od dawna remont dachów skrzydła południowego.
Kolejnym etapem prac powinna być, zdaniem naszego rozmówcy, odbudowa kaplicy, w której trwają intensywne badania archeologiczne. Ich dotychczasowe rezultaty są, zdaniem muzealnika, bardzo obiecujące i skłaniające do podjęcia trudu rekonstrukcji tej części obiektu. Tomasz Bogdanowicz nie kryje, że prace w Sztumie nie będą należały do łatwych.
- Z pewnością będzie problem z odbudowaniem stromych i strzelistych dachow gotyckich - podaje przykład naukowiec.
Dodatkowym utrudnieniem jest także szczupłość materiałów dokumentujących pierwotny, średniowieczny wygląd warowni. Z tego okresu zachowało się zaledwie kilka rycin.
- Rekonstruując jakiś obiekt zawsze stoimy przed koniecznością odpowiedzi na pytanie: do jakiego okresu mamy się odnieść. Czy, w przypadku Sztumu, ma być to zamek z czasów średniowiecza, a tu, jak już wspomniałem, mamy bardzo mało źródeł, czy może ma być to zamek z czasów, gdy Sztum, do I rozbioru, należał do Polski. To jest podstawowy problem konserwatorski - do jakiego momentu możemy się cofnąć, by podjąć wiarygodną rekonstrukcję - zastanawia się nasz rozmówca.
Jak dodaje, nie można czegoś zbudować i tylko udawać, "że to jest stare", bo jest to po prostu oszustwo. Tomasz Bogdanowicz podkreśla, że musi zaistnieć rozsądny kompromis pomiędzy rekonstrukcją a konserwacją. Zdaniem naukowca, w przypadku zamku w Sztumie jego odbudowa będzie trwała do memontu, w którym przywrócony zostanie dawny wygląd zamku natomiast nie przekroczy się linii, w której substancja pierwotna, zabytkowa zostałaby zdominowana przez współczesne formy i wizje.
O tym, kiedy miałaby rozpocząć się odbudowa zamku sztumskiego na dużą skalę mówić jest jeszcze za wcześnie. Zadaniem głównym dla malborskiego muzeum jest bowiem obecnie odbudowa przedzamcza w dawnej krzyżackiej stolicy.
Gdyby spełniły się plany muzealników, zamek w Sztumie przybrałby, a może poprawniej byłoby napisać - odzyskałby formę letniej rezydencji wielkich mistrzów.
- Chcielibyśmy pokazać zamek jako takie polskie Castel Gandolfo - letnią rezydencję nie papieży, a wielkich mistrzów. Docelowo chcemy odtworzyć obiekt z takiego okresu historycznego z którego mamy wystarczające źródła. Jest kilka przedstawień zamku, na których widać baszty, wjazd główny - mówi Tomasz Bogdanowicz.
Pytanie, na ile można oprzeć się na tych źródłach?
Jak głosujemy w II turze wyborów samorządowych
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
