Dotacje na zabytki na Powiślu i Żuławach. Kandydaci PiS do Sejmu porównują ostatnie 8 lat do czasów rządów PO i PSL

Andrzej Jaworski, kandydat numer 6 na liście PiS w okręgu 25 Gdańsk w wyborach do Sejmu, w piątek (29 września) odwiedził niewielką wieś Lubochowo w gminie Stary Dzierzgoń (powiat sztumski). Tam znajduje się kościół św. Apostołów Piotra i Pawła.

- Wybraliśmy na to piątkowe spotkanie najbardziej odległą miejscowość, bo niecały kilometr od granicy z województwem warmińsko-mazurskim. Jest to jeden z najbardziej wiekowych kościołów, który jeszcze się nie doczekał gruntownego remontu. Pamięta odległe czasy i ma jeszcze wiele tajemnic. Ciekawy obiekt, z ciekawą historią. Jak usłyszałem, w czasach zaborów były tam nawet msze odprawiane w języku polskim – opowiada Andrzej Jaworski.

W dopiero co rozstrzygniętym drugim naborze wniosków do Rządowego Programu Zabytków parafia w Myślicach, dla której jest to kościół filialny, otrzymała 249 900 zł na renowację barokowego ołtarza.

Rozmawialiśmy o tym, w jaki sposób rząd pomaga zabytkom. W drugiej transzy tego programu to prawie 4 mln zł dla powiatu sztumskiego, w obu edycjach łącznie dla całego województwa pomorskiego 215 mln zł na ponad 362 obiekty - dodaje Andrzej Jaworski.

Była też mowa o innych zabytkach z powiatu sztumskiego, które otrzymują wsparcie. Tylko w 2023 roku 17 obiektów dostało dofinansowanie bądź z programu „Ochrona zabytków” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, bądź z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Największe kwoty to 980 tys. zł na prace konserwatorskie i budowlane na terenie kościoła św. Maksymiliana Kolbe w Waplewie Wielkim i 790 860 zł na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy budynku wieży ciśnień w Sztumie.

Wizyta w Lubochowie była również okazją do przedstawienia danych dla wszystkich powiatów zawiślańskich. I tak – w powiecie kwidzyńskim dotacje w 2023 roku dostało 25 projektów, w malborskim - 21, nowodworskim – 15.

Te dane dotyczące zabytków dwa dni wcześniej w Malborku przedstawił również Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, numer 3 na liście PiS do Sejmu RP. Jak powiedział, gdy kończy się druga kadencja, „warto w ramach rywalizacji politycznej zobaczyć, kto na temat jest bardziej wrażliwy, a kto mniej”.

- My uważamy w ogóle jako środowisko polityczne, jako ekipa rządowa, jako kierownictwo mojego ministerstwa, że zabytki to jest niezwykły zasób na terytorium Polski, to jest 80 tysięcy obiektów w rejestrze, ponad 400 tysięcy obiektów w ewidencjach samorządowych. To jest coś, co nam przodkowie po sobie zostawili, abyśmy o to dbali, żebyśmy przekazali następnym pokoleniom. To jest coś, co jest swoistym wehikułem czasu. Kontakt z zabytkiem zadbanym przenosi nas w przeszłość i na podstawie struktury materialnej poznajemy życie naszych przodków – ich duchowość, mentalność i to jest dla wspólnoty narodowej bardzo ważne i chcemy, żeby podobne przeżycia, emocje, odczucia mieli nasi potomkowie i dlatego tak ważne jest, żeby zabytki były w dobrym stanie, żeby po prostu przetrwały. My to rozumiemy, dlatego jeśli chodzi o ochronę zabytków, realizujemy program bardzo ambitny – mówił Jarosław Sellin.

I przedstawił dane, z których wynika, że w latach 2016-2023 w ramach samego ministerialnego programu „Ochrona zabytków” dofinansowano remonty 5800 obiektów na kwotę 1 mld 250 mln złotych. Natomiast Rządowy Program Odbudowy Zabytków wiceminister nazwał najbardziej ambitnym w tej dziedzinie po 1945 roku. W dwóch dotychczasowych edycjach w skali kraju dotacje zostały przyznane na 8000 obiektów na łączną kwotę ponad 4 mld złotych.

To znaczy, że bilans ośmiu lat naszych rządów to jest 13 800 obiektów zadbanych, wyremontowanych, dofinansowanych, jeśli chodzi o renowację zabytków – podsumował Jarosław Sellin.

CZYTAJ TEŻ: W kościele św. Jana Chrzciciela w Malborku ratują sklepienia i walczą też z owadami

Wiceminister Jarosław Sellin podał dane porównawcze z ośmiu lat rządów koalicji Platformy Obywatelskiej (2007-2015) i ośmiu lat rządów PiS (2015-2023) w zakresie dofinansowania ochrony zabytków:

• powiat kwidzyński:
  - PiS – 12 899 434 zł,
  - PO-PSL – 520 000 zł,
• powiat malborski:
  - PiS - 22 255 777,07 zł,
  - PO-PSL - 3 642 415,89 zł,
• powiat nowodworski
  - PiS - 8 145 700,58 zł,
  - PO-PSL - 5 837 883,59 zł,
• powiat sztumski:
  - PiS - 8 009 244,06 zł,
  - PO-PSL - 4 294 093,44 zł.

- Taki jest bilans. My środki finansowe na odbudowę zabytków ambitnie przeznaczamy, ambitnie kolekcjonujemy pieniądze na to. To jest oczywiście też efekt tego, że udało się nam zewrzeć budżet państwa. Gdy przejmowaliśmy władzę, on nie dochodził nawet do 300 mld zł, a dzisiaj przekracza nawet 700 mld zł. W związku z tym nas stać na wiele rzeczy, również na tę istotną rzecz, jaką jest renowacja i odnowa zabytków. I mamy zamiar taki ambitny program realizować dalej. Mam nadzieję, że wyborcy nam zaufają, żeby ten program mógł być kontynuowany, żeby nasza Polska piękniała i żeby zabytki nie przynosiły wstydu, tylko chlubę – powiedział Jarosław Sellin.

Te słowa padły na tle Ratusza Staromiejskiego w Malborku. Po kilku podejściach do różnych źródeł finansowania władze miasta otrzymały 3 233 800 zł. Pieniądze powinny wystarczyć na remont pokrycia dachowego i poddasza. Całokształt prac remontowo-konserwatorskich, których pilnie wymaga cały obiekt, szacowane są na 20 mln zł.