Mniej ziemniaków, zbóż, warzyw i owoców, więcej buraków. GUS podał szacunek zbiorów z pól i sadów w 2023 roku

Żniwa na polach zbóż i rzepaku za nami, zbiory ziemniaków też powoli się kończą. Trwa wykopywanie innych warzyw korzeniowych, żniwa kukurydziane czy buraczane. Część upraw dotknęła wiosenna susza, inne zredukowały burze i gradobicia.

Już od momentu posadzenia w kwietniu i maju, do połowy września warunki były mało korzystne dla upraw ziemniaków na polskich polach. Zbiory ziemniaków w kraju, razem z produkcją w ogrodach przydomowych rzeczoznawcy GUS szacują na ok. 5,5 mln ton, czyli o ok. 9 proc. mniej od zbiorów uzyskanych w roku ubiegłym. Mniejsze zbiory klienci odczuwają w postaci wyższych cen.

Niedobór opadów deszczu w maju, czerwcu i lipcu, a także nierównomierny ich rozkład spowodowały, że potencjał plonotwórczy ziemniaków nie będzie w pełni wykorzystany. Stan plantacji jest jednak zróżnicowany regionalnie, a nawet lokalnie. Ocenia się, że jakość bulw z tegorocznych zbiorów będzie przeciętna, podaje Główny Urząd Statystyczny.

Zbiory zbóż ogółem rzeczoznawcy GUS oceniają na 35,2 mln t, czyli o ok. 1 proc. mniej od zbiorów latem 2022 roku. Produkcję zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi szacuje się na 26,1 mln t, zatem o ok. 3 proc. mniej od zbiorów ubiegłorocznych. Co z rzepakiem i rzepikiem? Zbiory tej oleistej uprawy szacuje się na ok. 3,7 mln t, o ok. 1 proc. więcej od zbiorów ubiegłorocznych.

Powierzchnia uprawy zbóż ogółem w 2023 r. wyniosła zgodnie z szacunkami GUS około 7,1 mln ha, w tym powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi – około 5,7 mln ha, w tym:

• pszenicy ponad 2,4 mln ha;
• żyta ok. 0,7 mln ha;
• jęczmienia ponad 0,6 mln ha;
• owsa blisko 0,5 mln ha;
• pszenżyta ok. 1,2 mln ha;
• mieszanek zbożowych ok. 0,3 mln ha

Nie powinno być za to problemów z niedostatkiem cukru, ponieważ zbiory buraków cukrowych mogą być większe o 12 proc. w porównaniu z ubiegłorocznymi (wyniosą ok. 15,9 mln t). Powierzchnia uprawy buraków cukrowych prawdopodobnie jest większa od tej z 2022 roku o ok. 16 proc. (ok. 0,3 mln ha). W przypadku tej rośliny pogoda w ocenie GUS w okresie od wiosny do połowy września, pomimo chłodów i niewystarczającej ilości opadów sprzyjała na ogół wegetacji buraków cukrowych.

Intensywne opady deszczu w sierpniu poprawiły stan uwilgotnienia gleby na plantacjach buraka. Dobre uwilgotnienie gleby w końcowej fazie wegetacji powoduje przyrost masy korzeni buraków cukrowych, ale też spadek polaryzacji. Wysokość plonów buraków cukrowych oszacowano niżej od ubiegłorocznych o ok. 3% – na poziomie 620 dt/ha.

W przypadku warzyw utrudnieniem dla zdrowego wzrostu roślin była nie tylko pogoda. „Duży problem w trakcie tegorocznej wegetacji roślin stanowi silna presja ze strony chorób grzybowych oraz szkodników roślin, przy czym możliwość skutecznego zwalczania tych patogenów bywa ograniczona”, wskazuje GUS.

Spadek dotyczy warzyw gruntowych, których zbiór ogółem ocenia się na ponad 3,8 mln t, o ok. 3 proc. mniej w porównaniu z rokiem poprzednim.

Aż o 9 proc. mniej może być owoców z drzew. GUS ocenia, że zbiory wyniosą ponad 4,3 mln t, o ponad 9 proc. mniej od produkcji ubiegłorocznej. Mniejsze, o 3 proc. będą również zbiory owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych. Szacuje się na niespełna 0,6 mln t. Szczegółowe dane o szacowanej wielkości zbiorów warzyw i owoców znajdziesz w galerii.

Poza niesprzyjającą pogodą na wyniki produkcji wpływa także niska opłacalność produkcji spowodowana ograniczonym zapotrzebowaniem na te owoce zgłaszanym przez zakłady przetwórcze, podaje GUS. W przypadku porzeczek czynnikiem ograniczającym owocowanie (podobnie jak rok temu) był silny opad kwiatów, a następnie zawiązków wywołany suszą.

Przeczytaj też: Jak kisić kapustę tradycyjną metodą babci?

Źródło: Przedwynikowy szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2023 r., GUS