4 czerwca 1989 roku Jarosław Kaczyński został senatorem z województwa elbląskiego

W ówczesnym województwie elbląskim koalicji PZPR-ZSL-SD gwarantowano - z partyjnego klucza - cztery miejsca w Sejmie. Rzeczywista walka toczyła się o 1 miejsce w Sejmie i dwa w Senacie.

Komitet Obywatelski "Solidarność", który reprezentował zdecydowaną większość środowisk opozycyjnych wystawił w województwie elbląskim następujące kandydatury: do Sejmu Edmunda Krasowskiego, a do Senatu - Antoniego Borowskiego i Jarosława Kaczyńskiego. Zostali oni wybrani do parlamentu już w I turze wyborów uzyskując następującą liczbę głosów: Edmund Krasowski - 109 778, Jarosław Kaczyński - 92 595, Antoni Borowski - 92 496. W wyborach uczestniczyło 58,8 proc. uprawnionych do udziału w głosowaniu.

Niespodzianką było, i to w całym kraju, że w I turze nie wybrano ani jednego kandydata do Sejmu spośród osób zgłoszonych przez PZPR-ZSL-SD. Mimo, że "przewodnia siła narodu" zagwarantowała sobie większość w Sejmie, na jej kandydatów nie chciano głosować. Zostali wybrani dopiero w II, uzupełniającej turze, którą przeprowadzono 18 czerwca. Posłami z ziemi elbląskiej zostali wówczas zostali: Marian Jerzy Józefiak (PZPR) – 34 431 głosów, Jerzy Bartnicki (PZPR) – 48 990 głosów, Barbara Czyż (ZSL) – 44 534 głosy, Stanisław Zdzisław Barański (SD) – 33 557 głosów. Frekwencja w II turze w województwie była dramatycznie (podobnie jak w całej Polsce) niska - wyniosła zaledwie 25,15 proc.

Dla nowych niezależnych parlamentarzystów nadszedł okres wyczerpującej pracy. Jednak spośród trzech polityków KO "S" wybranych wówczas w wyborach tylko jeden - Jarosław Kaczyński - poświęcił się już polityce na stałe, będąc w niej czynnym do dzisiaj.

Rok 1989 nie zapoczątkował jednak aktywności politycznej Kaczyńskiego. Dzisiejszy prezes Prawa i Sprawiedliwości w opozycji antykomunistycznej działał już w latach 60. i 70. - jako uczestnik "wydarzeń marcowych" w 1968 roku, współpracownik Komitetu Obrony Robotników (późniejszego KSS "KOR"), a następnie doradca i prawnik NSZZ "Solidarność". W stanie wojennym dotarł do strajkujących 13 grudnia pracowników Huty Warszawa, a potem był współtwórcą Komitetu Helsińskiego w Polsce i współautorem dokumentu o łamaniu praw obywatelskich przez władze PRL. W 1983 roku nawiązał współpracę z niejawnymi władzami NSZZ „S” – Tymczasową Komisją Koordynacyjną, został kierownikiem Biura Społeczno-Politycznego TKK „S”. Publikował w podziemnych pismach „Przegląd Polityczny” i „Głos Ursusa”. Od 1987 roku był sekretarzem Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność”. W trakcie strajków w 1988 w maju i sierpniu doradzał, razem z bratem Lechem Kaczyńskim, strajkującym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.