Ziemia sztumska. Co mówią herby i flagi naszych miast i gmin? GRAFIKI

Zacznijmy od Sztumu, co z urzędu i wielkości tej miejscowości się należy. Herb miasta przedstawia wizerunek Najświętszej Marii Panny w koronie złotej, z aureolą złotą, w sukni błękitnej i obuwiu błękitnym, w płaszczu białym. Na lewym ramieniu Marii spoczywa nagie Dzieciątko Jezus z aureolą złotą.

Flaga miasta to biały pas na czerwonym polu. Flaga, identyczna z flagą Austrii, jest pamiątką po wizycie arcyksięcia Albrechta III Habsburga, który wspierał zakon krzyżacki podczas wyprawy na Żmudź. W darze arcyksiążę pozostawił pieniądze na rozbudowę zamku w postaci wieży, która została nazwana jego imieniem, oraz swoje barwy herbowe.

Flaga powiatu sztumskiego, bo nią się teraz zajmiemy, stanowi swoistą wariację flagi miejskiej Sztumu. Ustanowiona 23 sierpnia 2003 roku, decyzją samorządu, flaga jest prostokątnym płatem tkaniny o proporcjach 5:8, podzielonym na trzy równe poziome pasy: dwa czerwone i biały. W jego centralnej części umieszczono godło z herbu powiatu - trzy zielone szyszki.

Herb Dzierzgonia, drugiego miasta na ziemi sztumskiej, przedstawia na złotej tarczy św. Katarzynę Aleksandryjską. W prawej ręce patronka miasta trzyma miecz koloru srebrnego, lewa ręka oparta jest na kole koloru brązowego. Głowa Świętej, na której spoczywa korona koloru złotego, jest lekko pochylona w lewą stronę. Patronka Dzierzgonia ma na sobie niebieską tunikę, okrytą czerwonym płaszczem. Buty patronki są złote, a kolor włosów biały, aureola wokół głowy wycina z tła koło w kolorze białym. Postać świętej Katarzyny stoi na podstawie wycinka kuli koloru zielonego.

Warto tu dodać, że choć najstarszy wizerunek herbowy Dzierzgonia pochodzi z dokumentu z 1604 roku, który opatrzony był jeszcze starszą pieczęcią - wytłoczoną tłokiem z XIII wieku, która przedstawiała Św. Katarzynę, to obecny herb miasta jest dużo młodszy. Stworzył go, w XIX wieku, niemiecki heraldyk profesor Otto Hupp.

Jeszcze młodszy jest herb Starego Dzierzgonia, bo godło gminy pochodzi z 2006 roku. Do opracowania herbu przystąpiono w 2004 roku. W październiku roku następnego rozpisano konkurs, na który przysłano cztery prace. Komisja konkursowa, na czele z wójtem gminy Romanem Kulpą, w 2006 roku wybrała projekt autorstwa Tomasza Kipki. Ten grafik z Radzionkowa na Śląsku należy dzisiaj do jednych z najbardziej znanych i cenionych w świecie polskich artystów plastyków.

Herb przedstawia na tarczy typu hiszpańskiego koloru złotego czarne drzewo (dąb), umieszczone nad trzema błękitnymi falistymi liniami. Całość nawiązuje do bogactwa gminy, jej rolniczego charakteru, siły tradycji oraz walorów krajobrazowych. Złota tarcza w heraldyce symbolizuje bogactwo, w herbie nawiązuje też do barwy zboża i rolniczego charakteru gminy. Czarny dąb, symbolizujący siłę i tradycję, nawiązuje do historii (plemienia Prusów) i kompleksów leśnych. Trzy linie to symbol rzeki Dzierzgoń oraz Pojezierza Iławskiego.

Tomasz Kipko zaprojektował także flagę Starego Dzierzgonia. Jest to prostokątny płat tkaniny, podzielony na trzy poziome pasy – żółty, czarny i niebieski. W jej centralnej części umieszczono herb gminy.

Również z 2006 roku pochodzi herb Starego Targu. Jest to tarcza dwudzielna podzielona skosem. Na górnym polu w kolorze żółtym znajduje się zarys wieży kościoła znajdującego się w stolicy gminy (jest to kościół parafialny parafii św. Szymona i św. Judy Tadeusza), który nawiązuje do tradycji chrześcijańskich. Na dolnym polu o kolorze brązowym znajdują się trzy żółte kłosy, co ma podkreślić rolniczy charakter gminy.

Gmina Stary Targ ma również swoją flagę. Jest to prostokątny płat tkaniny, podzielony na cztery poziome pasy – dwa szerokie (żółty u góry i brązowe u dołu) i dwa wąskie pomiędzy nimi (seledynowy i ceglasty). Szerokie pasy (zajmujące po 3/8 powierzchni flagi) odzwierciedlają barwy pól, z których składa się herb gminy, natomiast wąskie pasy (stanowiące po 1/8 powierzchni flagi) stanowią barwy, z których składa się widniejący w herbie zarys wieży kościoła parafialnego parafii św. Szymona i św. Judy Tadeusza w Starym Targu (seledynowy kolor posiada hełm wieży kościoła, a ceglasty nawiązuje do jej ceglanej części).

Herb Mikołajek Pomorskich nawiązuje do najstarszych tradycji Powiśla. Herb przedstawia postać św. Mikołaja z aureolą w stroju biskupim, ze złotym pastorałem w lewej ręce i trzema złotymi kulami (bochnami chlebowymi) w prawej. Zielona tarcza herbu symbolizuje rolniczy charakter gminy.

Herb ten odwołuje się do przeszłości Mikołajek Pomorskich. Pierwsze zapiski z 1248 i 1250 roku podają, że miejscowość nazywała się Nicklausdorf, następne, z 1437 roku, określają ją jako Nicoloyen, a jeszcze późniejsze - z 1512 roku - jako Nikielsdorff alias Mikolaiki. W 1659 roku wieś nosiła już nazwę Mikolayki, choć z czasem pojawia się również nazwa Niklaskirchen. Niektórzy historycy uważają, że najwcześniejszy kościół w Mikołajkach, zrujnowany w początkach XVII wieku, był pod wezwaniem św. Mikołaja i od imienia tego świętego wieś wzięła swoją nazwę.