Pozostałości grodziska w Tulicach odkrywa powiślański historyk Piotr Podlewski

- W artykule „Między Santyrem a Malborkiem. Z dziejów osadnictwa wzdłuż północno-zachodniej krawędzi Pojezierza Iławskiego w XIII w.” (Długokęcki W., Haftka M.) natrafiłem na wzmiankę o znanym z literatury, a nie zweryfikowanym jeszcze w terenie grodzisku w Tulicach, mającym być w XIII wieku punktem oporu plemion pruskich przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu - pisze na Facebooku Piotr Podlewski. - Krzyżacy od 1230 roku konsekwentnie zajmowali ziemie Prusów, zamykając etap podboju Pomezanii i Pogezanii do roku 1242.

Wybuch I powstania Prusów zakończonego ich klęską zmusił Prusów do podpisania w 1249 roku układu w Dzierzgoniu. Prusowie uznali władzę Zakonu i przenieśli się za rzekę Pasłękę. Świeżo zdobyte tereny zostały skolonizowane przez osadników z Mazowsza, Śląska i Niemiec. Prusowie uznający władzę Krzyżaków otrzymali szerokie przywileje i nadania ziemskie.

Wróćmy na terytoria sztumskie, które były jedną z aren zmagań Prusów z Zakonem Najświętszej Marii Panny. Żyjący na przełomie XIII/XIV wieku, kronikarz niemiecki Piotr z Dusburga podaje, że w 1236 roku Zakon zdobył m. in. gródek w Sztumie, w Wielbarku i koło Nowej Wsi. Dodatkowo, potwierdzono później archeologicznie, stanowiska obronne w Kalwie i Starym Targu. W literaturze pojawia się też gród w Tulicach nie odnaleziony do tej pory w terenie. Pojawiło się więc wyzwanie.

Analiza ukształtowania terenu za pomocą map Lidar, pokazała w rejonie Tulic zarys grodu położonego na kulminacji wydłużonego wzniesienia, wyznaczonego przez dwa poprzeczne, odcinkowe wały na przeciwległych krańcach założenia (zdjęcia dostępne na profilu „Penetracje wokół Sztumu na Facebooku).

Tematem zainteresował się także archeolog Tomasz Wiktorzak i razem wybraliśmy się w rejon wsi Tulice zweryfikować to, co pokazał LIDAR.

Obiekt znajduje się na krańcu zalesionego, ciekawego w swym kształcie wzgórza, ciągnącego się przez około 1,5 kilometra w kierunku Waplewa.

Wchodząc na wzniesienie, jego wąski szczyt przeciął nam pierwszy wał, przedzielony w środkowej części. Możliwe, że w tym miejscu znajdowała się brama. W obrębie założenia występuje bardzo liczna wczesnośredniowieczna ceramika. Kolega Tomasz był zachwycony mnogością skorup. Wszystkie zostawiliśmy na miejscu.

Drugi wał, wschodni, jest lekko zniwelowany. Od północy i południa nie znaleźliśmy śladów umocnień wałowych. Strome skarpy były wystarczającym elementem obronnym, wzmocnionym być może jedynie drewnianą palisadą.

Mnogość występującej ceramiki sprawia, że obiekt może być cennym stanowiskiem archeologicznym w naszym powiecie.

Miejsce zostało zgłoszone do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku. Czas pokaże jaki będzie odzew i czy zostaną w tym miejscu przeprowadzone prace archeologiczne - kończy tekst Piotr Podlewski.

Prześledziwszy dotychczasowe materiały zamieszczane przez Piotra Podlewskiego - także publikowane w rozmaitych wydawnictwach, np. kwartalniku „Prowincja”, można wyciągnąć wniosek, że Powiśle pozostaje prawdziwym rajem dla historyków oraz archeologów, którzy mogą spenetrować niezbadane dotąd miejsca.